Znany i nieznany. Udalryk Heyzmann, osoba, epoka..

Znany i nieznany. Udalryk Heyzmann, osoba, epoka..

Ernest Cezary Bodura

Udalryk Heyzmann, żyjący w latach 1835-1918, dziewiętnastowieczny galicyjski intelektualista, profesor prawa, w latach 1883-1884 rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego jest postacią w dużej mierze obecnie nieznaną, by nie powiedzieć zupełnie zapomnianą. A jest to osobowość z całą pewnością godna przypomnienia szerszemu kręgowi dzisiejszych odbiorców. I to ze względu na biografię, jak i na dokonania naukowe jako historyka prawa, historyka Kościoła, kanonisty. Pochodząc, jak wielu innych ówczesnych krakowskich luminarzy kultury i nauki, z rodziny spolonizowanych Niemców czy też Austriaków, Udalryk Heyzmann, swoim życiem, postawą oraz dorobkiem naukowym demonstrował jednoznaczne, a przy tym bardzo silne przywiązanie do polskiej tożsamości narodowej. Aktywnie uczestniczył w wysiłkach na rzecz polonizacji nauczania na Uniwersytecie Jagiellońskim, należąc do grona pierwszych profesorów Wydziału Prawa mogących wykładać swój przedmiot po polsku w wyniku ustępstw Wiednia w kwestii językowej z początku roku 1861. Uznawany za jednego z ważniejszych historyków prawa kościelnego w historii Uniwersytetu jagiellońskiego. Autor cennych prac z zakresu historii powszechnego, jak i polskiego prawa kościelnego. Redaktor edycji ważnych tekstów źródłowych do historii prawa polskiego epoki średniowiecza. Jeden ze współtwórców współczesnej polskojęzycznej terminologii z zakresu materialnego i procesowego prawa małżeńskiego i rodzinnego.