Trzy przypisy do naszych czasów

Trzy przypisy do naszych czasów

Ireneusz Kania

Albowiem powtórzmy za Buffonem styl to człowiek, i dodajmy: ale nie każdy, lecz tylko świadom swojej podmiotowości, twórczy, przywiązany do jasno określonych wartości. Formułę Buffona można przecież odwrócić: człowiek to styl. Oznacza to, że człowiek pełny, o jakim mówiliśmy wyżej, na wszystkim, co robi, tworzy, mówi, myśli, czego pragnie i co odrzuca wyciska właściwe tylko sobie, niepowtarzalne, personalne piętno. Jeśli zatem jesteśmy świadkami zanikania kategorii stylu i konstytuujących ją pojęć (wielu ludzi słów takich jak umiar, harmonia, elegancja, ład, po prostu już nie rozumie, a jeśli rozumie, kojarzy je z jakąś odświętną, niecodzienną sytuacją), to znaczy, że zanika też człowiek jako indywidualność. Zastępuje go człowiek masowy.