Ravensbrck w twórczości Marii Hiszpańskiej-Neuman

Ravensbrck w twórczości Marii Hiszpańskiej-Neuman

Marzena Kruk, Paweł Zielony

Album z pracami Marii Hiszpańskiej-Neumann, polskiej graficzki, malarki i ilustratorki książek. Do 1939 r. artystka studiowała na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od początku okupacji niemieckiej zaangażowała się w konspirację, wstępując do Związku Walki Zbrojnej. Zajmowała się między innymi kolportażem wydawnictw podziemnych, dokumentowała też zniszczenia stolicy. W czerwcu 1941 r. została aresztowana przez Gestapo i po brutalnym śledztwie, w kwietniu 1942 r., przewieziona do KL Ravensbrck. W roku 1943 r. znalazła się w podobozie Neubrandenburg, gdzie pracowała w fabryce zbrojeniowej. Odskocznią od tragicznej obozowej rzeczywistości było dla Marii Hiszpańskiej przede wszystkim rysowanie, które traktowała również jako swoją powinność – danie świadectwa piekłu na ziemi, jakiego doświadczały więźniarki: pracy ponad siły, głodu, poniżenia i przemocy. W kwietniu 1945 r., tuż przed wyzwoleniem KL Ravensbrck, Marii udało się uciec z marszu śmierci i powrócić do Polski. Podczas pobytu w obozie Maria Hiszpańska wykonała około czterystu grafik. Niestety zdecydowana większość z nich przepadła. W tej publikacji zaprezentowane zostały wszystkie jej prace o wspomnianej tematyce, do jakich udało się dotrzeć – powstałe zarówno w KL Ravensbrck, jak i po wojnie, w Warszawie – z wyjątkiem kilku niewykończonych szkiców. Dodatkowo kilka prac to wykonane w obozie obrazki o tematyce sakralnej i jeden – o charakterze okolicznościowym.