Psychoanaliza, polityka, utopia

Psychoanaliza, polityka, utopia

Herbert Marcuse

Herbert Marcuse był jednym z najbardziej radykalnych myślicieli dwudziestego wieku – jego daleko idąca krytyka kapitalistycznej cywilizacji, syntetyzująca Marksa i Freuda, inspirowała antykapitalistycznych aktywistów i przedstawicieli kontrkultury w latach 60. i 70 i ma duże znaczenie także dziś.

Psychoanaliza, polityka i utopia ze wstępem filozofa Raya Brassiera łączy w całość pięć wykładów wygłoszonych przez Marcusea pomiędzy rokiem 1956 a 1967 na temat związku między postępem technologicznym, represją i wolnością. Formułuje prowokacyjne twierdzenie, że energie wyzwolone przez automatyzację umożliwią wyobrażenie sobie końca kapitalistycznych relacji społecznych, które wymuszają represje. Ten często pomijany, ale proroczy tom przynosi plan wyzwolenia ludzkości z trudów kapitalizmu.

W świecie chwiejącym się na skutek załamania neoliberalnego konsensusu oraz przyspieszonego tempa katastroficznej zmiany klimatycznej, radykalne poglądy w Psychoanalizie, polityce i utopii są dziś ważniejsze niż w 1970 roku, kiedy zostały po raz pierwszy opublikowane.

Wbrew kłamstwom i mistyfikacjom cynicznego realizmu, Marcuse nalega na prawdziwą podstawę utopii tego nalegania potrzebujemy dziś bardziej niż kiedykolwiek – jak pisze Jodi Dean, autorka książki Komunistyczny horyzont

Herbert Marcuse (1898-1979) był filozofem i krytykiem teorii społecznych. Do jego najbardziej znanych dzieł należą: Rozum i rewolucja (1940), Eros i cywilizacja (1955) oraz Jednowymiarowy człowiek (1964). Jego prace wywarły duży głęboki wpływ na Nową Lewicę i radykalną kontrkulturę w latach 60. i 70. ubiegłego wieku.

Ray Brassier jest profesorem filozofii na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie oraz założycielem Beirut Institute for Critical Analysis and Reearch (BICAR).