Periphyseon Księga 1

Periphyseon Księga 1

Jan Szkot Eriugena

“Periphyseon” Eriugeny ma formę dialogu, który się rozgrywa pomiędzy Wychowawcą (Nutritor) a Uczniem (Alumnus) i został zamknięty w pięciu księgach, choć początkowo Autor zamierzał przygotować cztery księgi.
Forma dialogu, mająca swoje antyczne korzenie w filozofii Platona, w tradycji chrześcijańskiej znalazła znakomitego kontynuatora w osobie św. Augustyna, a w czasach karolińskich praktykował ją w tekstach o charakterze dydaktycznym Alkuin. Zdaniem Gangolfa Schrimpfa, to właśnie Alkuin swoimi podręcznikami pisanymi w formie dialogu dostarczył Eriugenie bezpośredniej inspiracji. Wzorując się na nim, Jan Szkot zamierzał przygotować podręcznik mądrości chrześcijańskiej, która jako jedyna prawdziwa mądrość może doprowadzić każdego człowieka do osobistego zbawienia. Zgodnie z zaleceniem św. Augustyna, Eriugena starał się odkryć całość prawdy o Bogu, świecie i człowieku, którą zawiera w sobie Biblia i przedstawić ją za pomocą narzędzi naukowych, dostarczanych w tamtym czasie przez sztuki wyzwolone. Dzięki temu zabiegowi prawda ukryta w Piśmie Świętym powinna stać się dostępna ludzkiemu rozumowi, bo została wsparta racjonalną argumentacją, a obrazowy język Biblii miał zostać przetransponowany na język pojęć.