Od przesłanki do konkluzji. Polskie czasowniki…

Od przesłanki do konkluzji. Polskie czasowniki…

Tomasz Nowak

Książka pt. Od przesłanki do konkluzji. Polskie czasowniki wnioskowania jest rozprawą naukową z dziedziny semantyki języka naturalnego, osadzoną w tradycji językoznawstwa polonistycznego. Przedmiot rozważań w tej pracy stanowi zjawisko inferencji, oglądane przez pryzmat swoich podstawowych leksykalnych wykładników – czasowników wnioskowania. Czasowniki wnioskowania są jednymi z najbardziej złożonych i jednocześnie najmniej opisanych wyrażeń języka naturalnego. W tej rozprawie, na przykładzie wnioskowań, podejmuje się m.in. zagadnienie naiwnej i potocznej logiki, jaką skrywa w swoim wnętrzu język, którym w mnogości jego zwykłych użyć posługujemy się wszyscy na co dzień. W książce dyskutuje się m.in. problem tego, w jaki sposób operacje wnioskowania, przebiegając od przesłanek do konkluzji, zasadzają się, kolejno, na wiedzy, myśli i mowie (na marginesie głównego wątku dociekań rozważa się także problem aktywności mentalnej zwierząt i maszyn, jak również kwestię tego, czym w ogóle jest myślenie). Czasowniki wnioskowania charakteryzuje się w tej pracy w relacji do innych wyrażeń, ale też ze względu na to, jakie role odgrywają w abstrakcyjnych zdaniach i jakie pozycje zajmują w konkretnych wypowiedzeniach. Niniejsza rozprawa obejmuje, wyłączając wstęp oraz zakończenie, dwie: dość obszerne, a w każdym razie silnie rozczłonkowane, części: teoretyczną i materiałową, które niejako zapowiada (pilotuje) część historyczna poświęcona dziejom problemu i stanowi badań nad fenomenem wnioskowania.