Dylematy badaczy wiedzy o przeszłości

Dylematy badaczy wiedzy o przeszłości

Jerzy Maroń

Pomieszczone w początkowych partiach książki rozważania nad istotą problemu kryjącą się za terminologiczną zasłoną faktów źródłowych, historycznych i historiograficznych stały się okazją do przedstawienia trójstopniowego modelu struktury informacyjnej Topolskiego, doskonale zilustrowanego na przykładach zaczerpniętych ze źródeł i opracowań. Bez tych błyskotliwie dobranych exemplów (Banaszkiewicz / Karłowicz, Torańska, Mączak), podkreślmy, wywody Topolskiego dla większości czytelników byłyby kompletnie niestrawne.

Do kwestii pozornie wstępnych w procesie przyswajania tajników warsztatowych historyka powraca Autor wraz z podjęciem wyzwania zmierzenia się z problematyką szczególnej kategorii źródeł – piśmiennictwa pamiętnikarskiego (dzienniki, pamiętniki, autobiografie) i dokumentów osobistych (korespondencja, relacje). Od dynamiki kodów kulturowych poczynając, a na wiarygodności przekazu kończąc, z uwzględnieniem czynnika nawet nieuświadamianych wpływów zewnętrznych. Tuż obok powyższych znalazł się traktat o kategorii źródeł z nimi spokrewnionych (zwłaszcza pod względem wymogów warsztatowych ich wykorzystywania), czyli mówionych, od starego, sterowanego wywiadu prasowego począwszy po tak nagłaśnianą obecnie historię mówioną, uwzględniając wszelakie jej odmiany.

z recenzji prof. dra hab. Mateusza Golińskiego