Blask arcydzieł Księga trzecia. Kwintet polskich..

Blask arcydzieł Księga trzecia. Kwintet polskich..

Jerzy Paszek

Trzecia księga trylogii Blask Arcydzieł nosi podtytuł Kwintet polskich noblistów – I rzeczywiście prof Jerzy Paszek daje tu charakterystykę pisarstwa Czesława Miłosza, Władysława S. Reymonta, Henryka Sienkiewicza, Wisławy Szymborskiej oraz Olgi Tokarczuk. Szczególnie interesujące dla Czytelnika będą zapewne rozważania dotyczące trojakiego dowcipu poetki z Krakowa oraz budowy potężnej objętościowo powieści o antytalmudyście Franku (17291791) w tomie pt. Księgi Jakubowe albo Wielka Podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych. Narracja Tokarczuk jest przedstawiona poprzez hasła od Anachronizmów, Barbaryzmów i Chińskiego aż po Seksualizmy, Triady, Uszczegółowienie, Wyliczenia, Zeugmę, Źródło i Żydowskie języki. Nie mniejszą lekturową atrakcję stanowią zapewne dwa eseje o Tomaszu Mannie: otwierający tekst opowiada o tragicznym niemieckim kompozytorze (Doktor Faustus, 1947), a ostatni segment omawianej książki zajmuje o ileż przyjemniejsza w czytaniu charakterystyka przygód hochsztaplera Feliksa Krulla i dwu polskich przekładów tego ostatniego dzieła pisarza (1954). Okazało się, że Krull swoją budową (kędzierzawe włosy na głowie, szczupłe uda) oraz talentami (mistrz nad mistrze w złodziejstwie, poliglota, twórca oracji, wyzyskujących chwyt perswazji) jest aluzją do rzeźby Praksytelesa Hermes z małym Dionizosem.