Kiedy Mars stępił swe groty..

Kiedy Mars stępił swe groty..

Roman Dąbrowski

Książka stanowi pierwsze monograficzne opracowanie twórczości Jędrzeja Świderskiego (17681848?), oficera Legionów i wojsk Księstwa Warszawskiego, a równocześnie poety, ważnego co autor stara się pokazać reprezentanta literatury późnego oświecenia w Polsce. W poszczególnych rozdziałach, po zwięzłym przedstawieniu biografii Świderskiego, prezentowane są, w porządku chronologicznym, kolejne jego publikacje, które ukazywały się w ciągu dwudziestu lat: od roku 1804 do 1824, od dwóch tomików zatytułowanych Zabawki wierszem i prozą po poemat Syn marnotrawny. W międzyczasie Świderski opublikował jeszcze dramat Olind i Sofroni oraz pięć innych poematów Muza polska (1807), Galicja oswobodzona (1810), Pustelnik narodowy (1816), Poświęcenie łoża małżeńskiego (1816), Józefada (1818) w większości nawiązujących do aktualnych wydarzeń militarnych i politycznych. Przedmiotem uwagi w monografii są wszystkie ważniejsze aspekty jego utworów, zróżnicowanych pod względem tematycznym i artystycznym, często eklektycznych w płaszczyźnie estetycznej. Zaakcentowano dominujące w nich, wielokrotnie powtarzane w różnych kontekstach motywy, które sytuują twórczość Świderskiego wobec kluczowej tradycji literackiej, a przy tym kreują obraz autora o wyrazistym światopoglądzie i konsekwentnie prezentowanym systemie wartości, również wyróżniającego się sporym talentem rymotwórczym. Rezultaty tegoż talentu, połączonego z pracowitością i doświadczeniem życiowym, nie są pozbawione uroku także dla dzisiejszego czytelnika.